Eten in de laatste levensfase

Nieuwe bewoonster opgenomen, mevrouw De Raad. Ik lees haar dossier, vrijwilligersdossier dan. Ingewikkelde spierziekte, ze kan zich niet meer uiten. Ze is geestelijk echter helemaal bij de pinken. Ik ga kennis met haar maken. Een kleine vrouw, die amper kan bewegen. Ze kan met haar hand nog net ja of nee aangeven. Moeilijk, ze is helemaal bij kennis, maar helemaal opgesloten in haar lichaam. Ik zie twee leuke meiden aan haar bed. Blijken haar dochters te zijn. Ze zien er zo rond de dertig uit. Ik ga nog een keer in het dossier kijken. Mevrouw De Raad is al ruim in de zeventig, die meiden moeten dus ouder zijn dan ze lijken. Zie nu ook dat in het dossier staat dat mevrouw een levenslustige reizigster was, die de hele wereld zo’n beetje heeft gezien. Dat is amper voor te stellen als je haar in het bed ziet liggen. Ze kan ook bijna niet meer eten, de slikspieren zijn grotendeels uitgevallen. Ik ga in gesprek met de dochters. Ze zijn heel bezorgd en willen graag dat we haar te eten geven. Dat is wel lastig als iemand niet kan slikken. Ik ga het proberen met dik, vloeibaar eten. Ik geef haar een klein lepeltje, maar zie dat het eten in haar mond blijft zitten. Ik geef haar een slokje drinken, dat komt er met dezelfde vaart weer uitzetten. Eten lukt niet meer, drinken ook niet. De dochters vragen ons nog eens om haar voedsel te geven. Maar het gaat echt niet. Iemand die stervende is en aangeeft dat ie niet meer wil eten of drinken moet je ook niets geven. Dit kan zelfs schadelijk zijn. Maar ja, hoe leg je dat uit aan de omgeving die geen afscheid kan en wil nemen? De hospice-arts legt het hen uit. Ze accepteren het, dat is een belangrijke stap naar afscheid. Het geeft ook rust, naast verdriet. Heel kort daarna overleed mevrouw De Raad.